رانندگی تحت تأثیر الکل یکی از موارد جدی و خطرناک است که در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، با مجازات‌های سنگینی همراه است. این مجازات‌ها نه تنها به قصد تنبیه، بلکه به منظور ایجاد بازدارندگی و حفظ ایمنی عمومی وضع شده‌اند. در این مطلب، به بررسی عواقب قانونی رانندگی حین مستی می‌پردازیم.
۱. تشخیص مستی
در ابتدا، پلیس و مراجع قانونی باید مشخص کنند که آیا راننده در زمان وقوع تصادف تحت تأثیر الکل بوده است یا خیر. این امر معمولاً با استفاده از آزمایش‌های تنفسی یا خون انجام می‌شود. اگر نتیجه نشان دهد که راننده دارای الکل در خون است، عواقب قانونی در پی خواهد داشت.
۲. نحوه رسیدگی به پرونده
پس از اینکه تست الکل مثبت شد مراحل زیر برای تشکیل پرونده و رسیدگی قضایی به آن طی می شود :
الف- گزارشی مبنی بر رانندگی حین مستی و شرب خمر توسط مامور راهنمایی رانندگی ثبت و راننده به کلانتری فرستاده می شود.
ب- در کلانتری پس از ثبت اظهارات از راننده و پرسیدن سوالاتی از جمله : ۱-در خصوص اتهام خود مبنی بر شرب خمر چه توضیحاتی دارید؟ ۲- آیا به مصرف شرب خمر اقرار می کنید؟ ۳- مصرف مسکر (نوشیدنی الکلی) به چه صورت بوده و از کجا تهیه نمودید؟
ج- پرونده به دادسرا ناحیه ۳۸ ( جرایم امنیت اخلاقی) در تهران و در سایر شهر ها به مرجع صالح جهت ادامه رسیدگی ارسال میگردد.
د- پس از وصول پرونده مجددا دستوری از سوی دادسرا مبنی بر انجام تحقیقات به کلانتری ارجاع و فرد بایستی دوباره به کلانتری رفته و به سوالاتی پاسخ دهد.
ه- سپس ابلاغیه ای از سوی شعبه به فرد ارسال می گردد که جهت اخذ توضیحات ظرف مهلت مقرر در شعبه حاضر شود.
۳. رویه جدید دادسرا برای تنبیه راننده مست
در حال حاضر در خصوص رسیدگی به اتهام شرب خمر در دادسرا با توجه راه اندازی واحد «فرصت» مخفف «فصل رویش صادقانه تو» تغییراتی صورت گرفته است و متهمین به مصرف مشروبات الکلی و رانندگان مستی که توسط پلیس دستگیر می‌شوند، پس از وصول پرونده به دادسرا در مسیر رسیدگی قضایی، به این واحد معرفی می‌شوند.
در این مرحله پس از صدور قرار وثیقه، فرد به کارشناس این واحد معرفی و پس از گذراندن چند دوره کلاس و تهیه خلاصه از کتابی که اعلام می شود، پرونده در مرحله دادسرا مختومه و رای منع تعقیب، صادر می شود و دیگر پرونده به دادگاه برای رسیدگی و تعیین مجازات ارسال نمی شود.
البته لازم به توضیح است ارجاع فرد به واحد فرصت بستگی به تکرار جرم، سابقه کیفری، به همراه داشتن مشروبات الکلی و سایر عوامل تشدید مجازات دارد و ممکن است فرد به این واحد معرفی نشود و در روند تحقیقات اتهام شرب خمر او از نظر مقام قضایی محرز و پرونده برای صدور حکم به دادگاه ارسال شود.
۴. مجازات های قانونی راننده مست
در صورتی که پرونده به دلایلی که در قسمت قبل گفتیم به دادگاه ارسال شود، راننده با این مجازات روبرو است:
*مجازات شرب خمر : شرب خمر به معنای مصرف مشروبات الکلی است، به موجب ماده ۲۶۵ قانون مجازات اسلامی، برای مصرف کننده ۸۰ ضربه شلاق تعیین شده است.
۵. جریمه انتظامی رانندگی حین مستی
رانندگی حین مستی در هرحال تخلف رانندگی محسوب می شود و در هر صورت مامور راهنمایی رانندگی برای راننده کد تخلف ۲۰۰۷ یعنی رانندگی در حالت مستی و مصرف داروهای روانگردان و افیونی رانندگی ثبت می کند که مبلغ جریمه برای سال ۱۴۰۳ ۴،۲۰۰،۰۰۰ ریال است همچنین به موجب بند ب ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی، در صورت اثبات حالت مستی و بی‌ارادگی حاصل از مصرف مسکرات و مواد مخدر و روانگردان از رانندگی فرد موردنظر جلوگیری و ضمن صدور قبض جریمه، گواهینامه به مدت شش‌ماه نیز ضبط می شود.
نتیجه نهایی:
رانندگی در حالت مستی تهدیدی جدی برای ایمنی شما و دیگران است. آگاهی از قوانین و عواقب آن، می‌تواند به کاهش این رفتار خطرناک کمک کند. همواره بهتر است اگر قصد مصرف الکل دارید، از وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنید.
