فوت ایرانیان مقیم خارج از کشور یک موضوع حساس و پیچیده است که می‌تواند تبعات قانونی، اداری و عاطفی زیادی را به همراه داشته باشد. در این مطلب به بررسی مراحل قانونی، مسائل مربوط به انتقال پیکر و مقدمات قانونی گرفتن گواهی حصر وراثت در چنین شرایطی می‌پردازیم.
۱. مراحل قانونی پس از فوت
پس از فوت فردی در خارج از ایران، خانواده یا نمایندگان قانونی او باید مراحل زیر را دنبال کنند:
*اعلام فوت: نخستین قدم، اعلام فوت به مراجع محلی کشور محل اقامت است.
*اخذ گواهی فوت: دریافت گواهی فوت از مراجع قانونی کشور محل فوت ضروری است. این مدرک برای تمامی مراحل بعدی لازم است.
*ثبت فوت در کنسولگری یا سفارت: در صورتیکه به پروفایل متوفی در سامانه میخک دسترسی دارید می توانید به آنجا مراجعه و فوت را به صورت آنلاین در آن سامانه ثبت کنید. خانواده باید به سفارت یا کنسولگری ایران یا دفتر حافظ منافع در کشور محل فوت مراجعه کنند و فوت شخص را اعلام کنند. مدارک لازم شامل:
– گواهی فوت
– مدارک شناسایی متوفی (اصل شناسنامه یا کارت ملی یا پاسپورت)
– مدارک تأیید کننده رابطه خانوادگی
*گواهی فوت باید توسط کنسولگری یا دفتر حافظ منافع (برای مثال در کشورهای آمریکا و کانادا که کنسولگری ایران وجود ندارد این اقدامات در دفتر حافظ منافع در واشنگتن انجام می شود) تأیید شود. در برخی کنسولگری ها گواهی فوت خارجی را به فارسی ترجمه می کنند و یک نسخه دو زبانه صادر می کنند. اگر این کار انجام نمی شود، باید درخواست کنید کنسولگری یا دفتر حافظ منافع، گواهی فوت کشور خارجی را مهر تائید بزند تا در ایران قابل ترجمه رسمی باشد. این درخواست را می توان در سامانه میخک وزارتخارجه به صورت آنلاین ثبت کرد.
*دریافت گواهی فوت از ثبت أحوال در ایران :
پس از ثبت فوت در کنسولگری در کشور خارجی، یکی از وراث یا وکیل آنها باید به اداره ثبت أحوال ایرانیان خارج از کشور در تهران (در حال حاضر در خیابان امام خمینی- خیابان شیخ هادی )مراجعه کند و با ارائه اسناد و مدارک، گواهی فوت جدید دریافت کند.
۲. مسائل مربوط به انتقال پیکر
انتقال پیکر متوفی به ایران فرآیند پیچیده‌ای است که نیاز به اخذ مجوز دارد
اخذ مجوز انتقال: بستگان متوفی با تماس با کنسولگری یا دفتر حافظ منافع کشور محل اقامت می توانند فرمهای مربوط به درخواست حمل جنازه را تکمیل کنند و به همراه مدارک تحویل دهند. به طور معمول علاوه بر گواهی فوت و مدارک شناسایی متوفی گواهی وضعیت بهداشتی و قرنطینه پیکر در خصوص عاری بودن جسد از امراض مسری و واگیردار و گواهی پزشکی قانونی از کشور محل اقامت نیز لازم است. .
۳. مسائل مربوط به ارث
فوت افراد می‌تواند مسائل مختلفی به ویژه در خصوص ارث به وجود آورد. قوانین ارث در ایران و کشور محل فوت ممکن است متفاوت باشند به همین دلیل توصیه می‌شود در این شرایط حتما سه کار انجام دهید:
*مشورت با وکیل: خانواده متوفی برای فهم بهتر حقوق خود و پیگیری مسائل ارث باید با وکیل متخصص مشورت کنند.
*جمع‌آوری مدارک مالی: مستندات مالی و دارایی‌های متوفی باید به دقت بررسی و جمع‌آوری شود تا فرآیند تقسیم ارث به درستی انجام شود.
*اقدام برای گرفتن گواهی حصر وراثت : بعد از گرفتن گواهی فوت،لازم است که گواهی حصر وراثت (گواهی که نام وراث فرد متوفی در آن قید می شود) دریافت شود. دریافت این گواهی برای تمام افراد فارغ از آنکه أموال و دارایی دارند یا ندارند، ضروری است.
۴. نکات مهم
*حساسیت موضوع: فوت عزیزان به طور طبیعی زمان حساسی است و خانواده‌ها باید با دقت و آرامش این مراحل را طی کنند.
*توجه به مشاوره‌های حقوقی: برای جلوگیری از بروز مشکلات قانونی، مشورت با مشاوران حقوقی و وکلایی که به أمور ثبت أحوال ایرانیان خارج از کشور تسلط دارند ضروری است.
*آماده‌سازی مدارک: پیش از هر اقدام، لازم است که مدارک مورد نیاز را به دقت آماده و مرتب کنید تا در زمان مورد نیاز به آنها دسترسی داشته باشید.
*عدم تاخیر زیاد: فراموش نکنید که مساله دریافت گواهی فوت و به دنبال آن گواهی حصر وراثت موضوع مهمی است که به تعویق انداختن انجام کارها و دریافت این گواهی ها می تواند مشکلات زیادی برای وراث ایجاد کند.
نتیجه‌گیری
فوت افراد خارج از ایران می‌تواند چالش‌های متعددی را به همراه داشته باشد، اما با آگاهی از مراحل قانونی و مشورت با متخصصان، خانواده‌ها می‌توانند به درستی از حقوق و منافع خود دفاع کنند و از بروز مشکلات آتی جلوگیری کنند. در این شرایط، آرامش و دقت در مراحل قانونی می‌تواند به تسهیل فرآیندها کمک کند.
