اگر شما به‌عنوان یک ایرانی مقیم خارج از کشور، عزیز خود را از دست داده‌اید و می‌خواهید سهم‌الارث خود را از اموال متوفی مطالبه کنید، باید مراحل خاصی را در نظر بگیرید. این فرآیند ممکن است کمی پیچیده به نظر برسد، اما با دانستن مراحل درست می‌توانید به راحتی آن را انجام دهید.
۱. ثبت فوت در ایران از طریق کنسولگری
اولین قدم پس از فوت عزیزتان، ثبت رسمی فوت او در ایران است. برای این کار باید به کنسولگری یا سفارت ایران در کشوری که زندگی می‌کنید مراجعه کنید. مدارک مورد نیاز برای این مرحله عبارتند از:
• گواهی فوت صادر شده از مقامات کشور محل اقامت (Death Certificate) یا (Statement of Death) که شامل اطلاعات کامل متوفی مثل نام، تاریخ تولد، تاریخ فوت و محل فوت باشد.
• اصل شناسنامه متوفی
• حضور یکی از ورثه با اصل شناسنامه یا وکیل قانونی که وکالت‌نامه رسمی همراه داشته باشد.
پس از ثبت فوت در کنسولگری، گواهی فوت در ثبت‌احوال ایران ثبت می‌شود و شما می‌توانید گواهی فوت رسمی ایران را دریافت کنید.
۲. درخواست انحصار وراثت از ایران
بعد از ثبت فوت در ایران، برای تقسیم ارث و مشخص شدن سهم‌الارث هر یک از ورثه، باید گواهی انحصار وراثت دریافت کنید. این گواهی به شما اجازه می‌دهد تا بتوانید اموال متوفی را به‌طور قانونی بین وراث تقسیم کنید. برای دریافت این گواهی باید مراحل زیر را طی کنید:
• مراجعه به وکیل: بعد از تهیه مدارک شما باید یک وکیل متخصص در امور ارث در ایران پیدا کنید تا بتواند در این فرآیند شما را همراهی کند.
• تهیه مدارک : مدارک شامل گواهی فوت، شناسنامه متوفی و استشهادیه است
• برای تنظیم استشهادیه باید یکی از وراث یا وکیل او به دفتر اسناد رسمی و فرم استشهادیه را به امضای شاهدان (سه نفر که وراث را می‌شناسند) و شهادت می‌دهند که اسامی وارث متوفی چیست را تهیه و تنظیم کند.
• طرح دادخواست در دادگاه: بعد از تکمیل مدارک وکیل درخواست صدور گواهی حصر وراثت را به دادگاه صلح می دهد.
• چاپ آگهی فوت در روزنامه (در صورت لزوم): اگر ارزش اموال متوفی بیشتر از ۳۰ میلیون تومان باشد، باید آگهی قانونی در خصوص اسامی وراث منتشر شود تا در صورتی که وراث دیگری وجود دارد به دادگاه معرفی کند. هزینه چاپ آگهی بر عهده وراث خواهد بود.در این حالت گواهی حصر وراثت نامحدود صادر می شود. اما برای گواهی حصر وراثت محدود نیازی به آگهی نیست.
• دریافت گواهی انحصار وراثت: پس از طی مراحل فوق و تایید تمامی مدارک، گواهی انحصار وراثت صادر می‌شود. این گواهی نشان می‌دهد که شما به‌عنوان وارث قانونی، حق دارید سهم خود را از اموال متوفی دریافت کنید.
۳. انتقال أموال
پس از دریافت گواهی انحصار وراثت، می‌توانید نسبت به انتقال اموال (مانند ملک، حساب‌های بانکی، یا دارایی‌های دیگر) اقدام کنید. توجه داشته باشید که انتقال اموال تا زمانی که مالیات بر ارث پرداخت نشود، امکان‌پذیر نیست.
در نتیجه وکیل شما باید اول فهرست أموال را به اداره مالیات اعلام کند تا میزان مالیات مشخص شده و پرداخت شود . پس از آن گواهی واریز مالیات بر ارث صادر می شود و شما می توانید أموال را منتقل کنید.
نکات مهم:
• فرآیند انحصار وراثت ممکن است زمان‌بر باشد، بنابراین صبر و دقت در این مراحل ضروری است.
• کمک گرفتن از یک وکیل متخصص می‌تواند فرآیند را سریع‌تر و با دقت بیشتری پیش ببرد.
• همیشه مدارک خود را به‌طور کامل و صحیح ارائه دهید تا از هرگونه تأخیر یا مشکل جلوگیری شود.
وکلای دارالوکاله دادمان در تمام این مراحل می توانند کنار شما باشد و تمام مراحل قانونی و ثبتی و انتقال أموال را برای شما انجام دهند.
